Temel Ubuntu komutları ile GUI olmadan herhangi bir komut satırı ekranı (CLI) ile Ubuntu işletim sisteminizi yönetebilirsiniz. Linux komutları büyük küçük harfe duyarlıdır.
Pratik yapmak için online linux terminali kullanabilirsiniz.
Temel komutlar
cd (Change Directory) komutu: Dizinler arası geçiş yapmayı sağlar.
cd .. komutu: bir üst dizine çıkmak için kullanılır.
pwd (Print Working Directory) komutu: bulunduğumuz dizininin yolunu gösterir.
ls (List Directory) komutu: kök dizin altındadaki dosyaları listeler. “man ls” komutu ile bu komuta ait tüm detayları inceleyebilirsiniz. Aşağıda bu seçeneklerden en çok kullanılanlara yer verilmiştir. Bu seçenekleri birlikte kullanabilirsiniz.
- -a Nokta (.) ile başlayan gizli dosyaları da listeye dahil eder.
- -l Dizini liste biçiminde gösterir. ilk sütunda dosya veya dizine ait erişim izinleri, ikinci sütunda hard link sayısı, üçüncü sütunda dosya veya dizinin sahibini, dördüncü sütunda grubunu, beşinci sütunda boyutunu ve son değiştirme tarihini liste şeklinde gösterir.
- -h Dosya boyutlarını byte cinsinden değil, kilobayt, megabayt, gigabayt gibi daha kolay okunabilir şekilde gösterilmesini sağlar.
- -r Listeyi tersine sıralar
- -t Listedeki öğeleri değişiklik tarihine göre sıralar
less komutu: Text içerikli dosyaların içeriğini görmek için kullanılır.
cp komutu: Dosya ve dizinleri kopyalamak için kullanılır.
mv komutu: Dosya ve dizinleri taşımak için kullanılır. Yeniden adlandırma için de kullanılabilir.
cat komutu; dosta içeriğini terminal ekranına yazar.
mkdir komutu: Yeni bir dizin oluşturmak için kullanılır. -p parametresi ile kullanıldığında belirtilen yol üzerinde olmayan ana dizinler de oluşturulur. “mkdir -p /home/kaynak/yenidizin/altdizin/” komutu çalıştırıldığında “yenidizin” eğer mevcut değilse önce yeni dizini oluşturur sonra da “altdizin”i oluşturur. Bu şekilde alt alta dizinleri otomatik oluşturabilirsiniz.
rm komutu: Dosya ve dizinleri silmek için kullanılır. -i (–interactive) parametresini kullanarak silme işleminden önce kullanıcıya onay için soru sorulmasını isteyebilirsiniz. Aksi takdirde kullanıcıya soru sormadan belirtilen tüm dosya/dizinleri siler. -r (–recursive) parametresi bu komutu tehlikeli yapan parametrelerden biridir. Rekürsif olarak tüm alt öğeler tek bir komutla silinir. -f (–force) parametresi, kullanıcıya sormadan ve olmayan öğeleri göz ardı ederek silinmesini sağlar. “rm -rf /home/kaynak” komutu /home/kaynak dizininde bulunan tüm öğeleri sormadan siler.
ln komutu: Hard veya soft link oluşturmak için kullanılır.
file Komutu: Dosyaların türünü öğrenmek için kullanılabilir
type komutu: kullanılan komutun iç komut mu yoksa dış komut mu? Anlamamızı sağlar. Örnek:
which komutu : Program dosyasının tam konumunu verir.
help komutu: Kabuk komutları kullanımı için yardım bilgisi gösterir.
man komutu: Bir komutun kullanımı hakkında detaylı bilgileri gösterir.
info komutu: Bir komut hakkında yazılmış kullanım bilgisini gösterir. Man alternatifidir.
whatis komutu: Komut hakkında çok kısa bilgi verir.
apropos komutu: Belirtilen komuta benzer komutları listeler.
alias komutu: Bir komut için kısaltma tanımlamak için kullanılır.
Proses Yönetimi İçin Kullanılan Komutlar
ps: Çalışmakta olan proseslerin anlık durumunu raporlar.
top: Çalışmakta olan proseslerin durumunu izlemek için kullanılır.
jobs: Aktif işleri listeler. bg Arka planda çalışan işleri listeler.
fg: Ön planda çalışan işleri listeler.
kil: Prosese idsi ile sinyal gönderir.
killall: Proses ağacına ismi ile sinyal gönderir.
Uygulama Yükleme – Kaldırma ve Tekrar yükleme Komutları
Uygulama Yükleme
sudo apt-get install – uygulama adı-
Tekrar yükleme
apt-get install –reinstall – uygulama adı-
Uygulama kaldırma
sudo apt remove – uygulama adı-
Donanım ve ağ ile ilgili komutlar için tıklayın
Kullanıcı ve grup oluşturma komutları için tıklayın
Pratik yapmak için online linux terminali kullanabilirsiniz.